Ug Sa Akong Pagka-Bisaya

Dili man jud ikalimod nga Bisaya ko ba. Ilhan man..

Nakahinumdum ko nga sa pagdako nako, pagsaway ang pag-ingon ug, "Bisaya ra na ah!". Busa naninguha jud ko nga dili intawn ako mahimutang nga Bisaya. Dungagan pa sa akong Inahan intawn, tapdan tag ruler ug magtuon kay kinahanglan makakat-on ug Ininglis aron dagkog grado sa eskoylahan. Pirti jud nakong ampo nga di ko ingnon nga Bisaya ko.

Hala, mao to. Aw, kadaghan man gihapon ko na-ingnan nga Bisaya kuno ko. Labi na kay nakamemorya jud kog daghan nga Binisaya nga kanta. Unsaon, akong Apohan, mao may kanunay tukar sa among balay ni-adtong bata pa ko. Pag-college nako, lingaw kaayu maminaw mi'g DYRT inig kada Domingo unya kahibalo jud ko sa mga Bisaya nga kanta. Gi-ingnan lagi ko nga Bisaya ko.

Bag-o pa ko nagcollege, di pa ko maayu anang mangarte, molakaw ra pod tawon ko nga di mamolbos. Giingnan lagi ko nga Bisaya ko, di kamao mangarte. Da! pirting arteha lagi nako pagkahuman, kay ganahan lagi ko nga di ko Bisaya.

Pirmiro nakong trabaho, American publishing company. Kay makamao na lagi kuno ko ug Ininglis. Bisan di kaayu mailhan sa sinulatan, mailhan sa pinulungan ug linihokan. Mopauli kay pista, kusug mamista, ug magchinelas moadto sa opisina kung laayan mangarte. Bisaya jud gihapon ko.

Ni-abot nalang kog Amerika, Bisaya gihapon ko. Nagluto bitaw kog bulad, nanimaho lagi among balay! Sauna manghipos kog nindot nga shopping bag, maayu nalang gamiton sa akong iya-an mangompra sa merkado. Hala, bisan diri, Bisdak kaayu!

Akong mga amiga diri, Bisaya kasagaran. Sa opisina nako, akong ipatukar sa akong computer kay Yoyoy ug Max Surban. Akong bana, kakat-on na pod, "Tubig, palihug, lagi!" Da! Bisdak na pod siya.

Kahinumdum kog kanta nga Bisaya, " Ug sa imong pag-inusara, magahilak ka ug magamahay...."

Sakto mulang! Sa katong wa pa koy mga kaila diri, mingaw intawn kaayu. Kada tawag nako sa amo-a, hilak dayon. Mahal pa jud ang bayad sa telepono, hapit pod hilakan ang bayranan. Tinuod, sa akong pag-inusara, naka-amgo ko: Ngano gud tawn nangambisyon ko nga mahimong dili Bisaya?

Dia ko diri, ga-Ininglis kada-adlaw, arte pa's nangamatay, di ginhapon nga higutman, di ma-initan (aw, niputi-puti gamay, hehe), hayahay kunohay. Pero dili jud matago, Bisaya jud ko. Ganahan kog daghang tawo sa palibot, magsuroy sa Ayala ug SM, barbeque sa Larsian, maligo'g dagat, tong-its mahapon, minantika-ang saging, Krispy chicken atbang USC-TC, magmotor-motor sa Don Gil. Di man sa ingon na dili nindot diri. Nindot kaayu diri, pero kung para nako nga usa ka Bisaya, bisan unsa kanindot, kung dili atoa, lahi ra jud.